رشد 28 درصدی تقاضای اورانیوم تا سال 2030
بر اساس گزارش جدید انجمن جهانی هستهای (WNA)، تقاضای جهانی برای اورانیوم به شدت در حال افزایش است. پیشبینی میشود این تقاضا تا سال 2030 معادل 28 درصد رشد کند. همچنین انتظار میرود این رقم تا سال 2040 بیش از دو برابر شده و از حدود 67 هزار تن در سال 2024 به بیش از 150 هزار تن در سال برسد. این جهش تقاضا ریشه در تمایل روزافزون دولتها به استفاده از انرژی هستهای برای دستیابی به اهداف کاهش انتشار کربن دارد.
افزایش ظرفیت جهانی نیروگاههای هستهای
ظرفیت فعلی نیروگاههای هستهای جهان در پایان ژوئن 2025 معادل 398 گیگاوات به ثبت رسیده است. علاوه بر این، 71 گیگاوات ظرفیت جدید نیز در حال ساخت است. گزارش WNA انتظار دارد این ظرفیت تا سال 2030 حدود 13 درصد افزایش یابد. این رشد در افق 2040 شتاب بیشتری گرفته و با افزایشی 87 درصدی، به 746 گیگاوات خواهد رسید که نشانگر بازگشت قدرتمند انرژی اتمی به سبد انرژی جهانی است.
امنیت انرژی؛ محرک جدید بازگشت به انرژی اتمی
نگرانیهای ناشی از امنیت و استقلال انرژی، که تحت تأثیر تحولات ژئوپلیتیک اخیر تشدید شده، کشورها را به سمت انرژی هستهای سوق داده است. برخی کشورهایی که پیشتر سیاست خروج یا توقف توسعه انرژی هستهای را دنبال میکردند، اکنون در حال بازنگری در سیاستهای خود هستند. آنها به طور جدی بازگشت این منبع انرژی پاک به سبد انرژی ملی خود را بررسی میکنند. همزمان، توسعه راکتورهای کوچک ماژولار (SMRs) با هزینه و زمان ساخت کمتر نیز به تحقق این رشد کمک شایانی خواهد کرد.
هشدار کمبود عرضه اورانیوم از سال 2030
گزارش انجمن جهانی هستهای تأکید میکند که عرضه معادن فعلی برای تأمین نیاز کوتاهمدت بازار کافی است. با این حال، از سال 2030 به بعد احتمال بروز کمبود عرضه وجود دارد. دلیل این امر آن است که تولید از معادن موجود طی یک دهه پس از آن به نصف کاهش خواهد یافت. این موضوع با توجه به زمانبر بودن فرآیند توسعه معادن جدید، اهمیت ویژهای پیدا میکند.
ضرورت توسعه فوری معادن جدید اورانیوم
رسیدن یک معدن اورانیوم از مرحله اکتشاف اولیه تا تولید نهایی، فرآیندی طولانی است که بین 10 تا 20 سال زمان میبرد. به همین دلیل، تسریع در توسعه پروژههای جدید در دهه جاری برای جلوگیری از اختلال در زنجیره تأمین ضروری است. گزارش WNA هشدار میدهد که بدون راهاندازی معادن جدید و بازگشایی تأسیسات متوقفشده، بازار پس از سال 2030 با چالش جدی مواجه خواهد شد.
***
گزارش انجمن جهانی هستهای تصویری روشن از رنسانس انرژی اتمی در مقیاس جهانی ارائه میدهد. رشد دو برابری تقاضای اورانیوم تا سال 2040، که توسط دو محرک اصلی «کاهش کربن» و «امنیت انرژی» هدایت میشود، بازار را با یک چالش ساختاری عرضه و تقاضا مواجه خواهد کرد. هشدار نسبت به کمبود عرضه از سال 2030 یک سیگنال اقتصادی مهم برای شرکتهای معدنی و سرمایهگذاران است تا پروژههای اکتشاف و توسعه را تسریع بخشند. این تحولات نشان میدهد که اورانیوم در دهه آینده به یک کالای استراتژیک و حیاتیتر از همیشه تبدیل خواهد شد و کشورهایی که در زنجیره تأمین آن نقش دارند، از مزیت ژئوپلیتیک و اقتصادی قابل توجهی برخوردار خواهند بود.