در سمپوزیوم فولاد 1404، عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران اعلام کرد که صنعت فولاد در 4 سال گذشته به دلیل سیاست‌های نامتوازن، به‌ویژه در حوزه انرژی، حدود 14 میلیارد دلار از ارزش تولید خود را از دست داده است. وی تأکید کرد که بازگشت به یک چارچوب سیاستی باثبات و قابل پیش‌بینی، شرط اصلی احیای سودآوری پایدار و رقابت‌پذیری این صنعت استراتژیک است.
وابستگی آینده صنعت فولاد به ثبات سیاست‌ها
در جریان برگزاری سمپوزیوم فولاد 1404، آقای دشتیانه، عضو شورای عالی بورس و عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، تحلیلی جامع از وضعیت فعلی و آینده این صنعت ارائه کرد. او با قاطعیت اعلام کرد که صنعت فولاد کشور پتانسیل بالایی برای رشد دارد اما این امر تنها در صورت بازگشت ثبات سیاست‌گذاری در بخش‌های کلیدی مانند انرژی محقق خواهد شد. وی معتقد است سودآوری پایدار این صنعت به طور مستقیم به یک محیط اقتصادی قابل پیش‌بینی وابسته است.
زیان 14 میلیارد دلاری ناشی از محدودیت‌های انرژی
بر اساس آمارهای اعلام شده توسط انجمن فولاد، این صنعت در 4 سال گذشته متحمل خسارت سنگینی شده است. عوامل متعددی از جمله محدودیت‌های شدید در تأمین انرژی، باعث شده‌اند که نزدیک به 14 میلیارد دلار از ارزش تولید صنعت فولاد ایران کاسته شود. آقای دشتیانه با اشاره به جایگاه برجسته این صنعت توضیح داد که ایران در دوره‌هایی که با محدودیت انرژی مواجه نبوده، توانسته است در جایگاه هفتم بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فولاد جهان قرار گیرد که این موضوع نشان‌دهنده ظرفیت‌های از دست رفته است.
افزایش سرسام‌آور قیمت حامل‌های انرژی
عضو هیئت مدیره انجمن فولاد به تشریح یکی از اصلی‌ترین دلایل کاهش سودآوری شرکت‌ها پرداخت. به گفته او، افزایش بی‌رویه قیمت گاز و برق در سال‌های اخیر، حاشیه سود شرکت‌های فولادی را به شدت کاهش داده است. او تصریح کرد که قیمت برق تحویلی به صنایع از سال 1398 تاکنون بیش از 220 درصد افزایش یافته است. در همین مدت، قیمت گاز مصرفی واحدهای تولید فولاد نیز با جهشی غیرقابل باور، حدود 14 برابر شده است که برنامه‌ریزی تولید و سرمایه‌گذاری را مختل کرده است.
ضرورت گذار به فناوری‌های سبز با حمایت دولت
آقای دشتیانه در ادامه به موضوع روند جهانی کاهش کربن و «فولاد سبز» اشاره کرد. وی اظهار داشت که صنعت فولاد ایران توانایی فنی و تخصصی برای انطباق با این روند جهانی را دارد. با این حال، انتقال سریع به فناوری‌های نوین و دوست‌دار محیط زیست نیازمند سرمایه‌گذاری‌های بسیار گسترده و ایجاد زیرساخت‌های جدید است. او تأکید کرد که این تحول بزرگ باید به صورت مرحله‌ای و حتماً مبتنی بر ثبات کامل مقررات دولتی انجام شود تا سرمایه‌گذاران با اطمینان وارد این حوزه شوند.
راهکار نهایی: چارچوب پایدار و مدیریت صادرات
در پایان، آقای دشتیانه راهکار اصلی برای خروج از وضعیت فعلی را مشخص کرد. وی افزود ایجاد یک چارچوب سیاستی پایدار و کاملاً قابل پیش‌بینی برای قیمت‌گذاری حامل‌های انرژی، می‌تواند امکان برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری بلندمدت را مجدداً برای شرکت‌های فولادی فراهم آورد. او تأکید کرد که با بازگشت ثبات به سیاست‌های انرژی و همچنین مدیریت صحیح صادرات مواد اولیه، امکان احیای کامل سودآوری و افزایش توان رقابتی صنعت فولاد در بازارهای داخلی و بین‌المللی وجود دارد.
***
تحلیل ارائه‌شده، تصویری واضح از تأثیر «ریسک نظارتی» بر یک صنعت استراتژیک است. زیان 14 میلیارد دلاری تنها یک عدد نیست؛ بلکه نشان‌دهنده از دست رفتن فرصت‌های صادراتی، کاهش درآمدهای ارزی و فرسایش مزیت رقابتی ایران در بازار جهانی فولاد است. افزایش 14 برابری قیمت گاز، هزینه تولید را به حدی بالا می‌برد که رقابت با تولیدکنندگان جهانی را غیرممکن می‌سازد. این عدم قطعیت، سرمایه‌گذاری در طرح‌های توسعه و نوسازی (از جمله حرکت به سمت فولاد سبز) را متوقف می‌کند، زیرا هیچ سرمایه‌گذاری حاضر به تخصیص منابع در محیطی نیست که قوانین آن یک‌شبه تغییر می‌کند. درخواست برای «چارچوب پایدار» در واقع تقاضا برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و ایجاد یک افق قابل پیش‌بینی برای فعالان اقتصادی است تا بتوانند برای بلندمدت برنامه‌ریزی کنند.
