سامانه دیده‌بان سلامت بازار سرمایه با بررسی گزارش‌های ناهنجاری، 2 پرونده تخلف مهم را به نتیجه رساند. در یک مورد، عضو هیئت مدیره یک شرکت بورسی به دلیل ارائه اطلاعات نهانی و مشاوره غیرمجاز به پرداخت جریمه و 2 سال سلب صلاحیت محکوم شد. در پرونده دیگر، مدیرعامل و عضو هیئت مدیره یک شرکت فرابورسی به دلیل معاملات متکی بر اطلاعات نهانی جریمه نقدی شدند. همچنین سقف پاداش گزارشگران ناهنجاری با توجه به نرخ تورم افزایش خواهد یافت.
محکومیت سنگین برای مدیر متخلف بورسی
بر اساس گزارش‌های دریافتی سامانه دیده‌بان سلامت، یک عضو هیئت مدیره در یک ناشر بورسی به دلیل تخلفات گسترده محکوم شد. این فرد به انجام مشاوره سرمایه‌گذاری غیرمجاز و انتشار اطلاعات خلاف واقع و گمراه‌کننده در فضای مجازی اقدام کرده بود. بررسی‌های تکمیلی اداره دیده‌بان سلامت نشان داد که او اطلاعات نهانی را نیز پیش از انتشار رسمی در سامانه کدال، افشا کرده است. هیئت رسیدگی به تخلفات با استناد به این موارد، رأی به پرداخت جریمه نقدی و سلب صلاحیت 2 ساله او از تصدی هرگونه سمت مدیریتی در ناشران اوراق بهادار، نهادهای مالی و تشکل‌های خودانتظام صادر کرد.
جریمه مدیران فرابورسی به دلیل معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی
در پرونده‌ای دیگر که برای نخستین بار در حوزه بازار اوراق بهادار به ثبت رسید، تخلف مدیران یک ناشر فرابورسی محرز شد. مدیرعامل و عضو هیئت مدیره این شرکت متهم به انجام معاملات متکی بر اطلاعات نهانی شرکت‌های زیرمجموعه در یک نماد خاص بودند. پس از بررسی دقیق روند معاملات توسط کارشناسان اداره دیده‌بان سلامت، این اتهام ثابت شد. در نهایت، هیئت رسیدگی به تخلفات، عضو هیئت مدیره متخلف را به پرداخت جریمه نقدی محکوم کرد.
افزایش سقف پاداش گزارشگران ناهنجاری
بهاره شفیع‌زاده، رئیس اداره دیده‌بان سلامت بازار سرمایه، اعلام کرد که تعداد پاداش‌های پرداختی به گزارشگران از ابتدای تأسیس این اداره در سال 1398 به 10 مورد رسیده است. او همچنین از حمایت مدیریت نظارت بر بورس‌ها برای افزایش سقف پاداش خبر داد. قرار است از ظرفیت مصوبه شورای عالی بورس برای تعدیل مبلغ پاداش‌ها متناسب با نرخ تورم اعلامی بانک مرکزی استفاده شود. این اقدام با هدف توسعه فرهنگ گزارشگری و تشویق بیشتر افراد به همکاری با سازمان بورس صورت می‌گیرد.
جزئیات نحوه محاسبه و دریافت پاداش
طبق دستورالعمل حمایت از گزارشگران، پاداش‌ها بر اساس نتایج پرونده محاسبه می‌شود. در مواردی که منجر به طرح دعوای کیفری یا تخلف انضباطی شود، مبلغی معادل 10 تا 30 درصد مجموع جرائم نقدی یا زیان احتمالی که از آن جلوگیری شده، به گزارشگر تعلق می‌گیرد. این مبلغ پس از تصویب نهایی در هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار پرداخت خواهد شد. افرادی که متقاضی دریافت پاداش هستند، باید گزارش خود را به صورت «با نام» در سامانه ثبت کنند.
تضمین محرمانگی هویت گزارشگران
رئیس اداره دیده‌بان سلامت بازار سرمایه بر حفظ کامل محرمانگی اطلاعات گزارشگران تأکید کرد. او اطمینان داد که هویت و اطلاعات مربوط به افرادی که ناهنجاری‌ها را گزارش می‌دهند، نزد سازمان بورس و اوراق بهادار کاملاً محرمانه باقی می‌ماند و هیچ شخص یا نهادی از این اطلاعات مطلع نخواهد شد. علاقه‌مندان می‌توانند گزارش‌های خود را در 4 حوزه نهادهای مالی، ناشران، بازار اوراق بهادار و فضای مجازی از طریق سامانه دیده‌بان به نشانی https://dideban.seo.ir به صورت با نام یا بی‌نام ثبت کنند.
***
اقدامات اخیر سازمان بورس از طریق سامانه دیده‌بان سلامت، نشان‌دهنده عزم جدی برای افزایش شفافیت و مقابله با تخلفات در بازار سرمایه است. محکومیت مدیران به سلب صلاحیت و پرداخت جرائم نقدی، پیام روشنی برای تمام فعالان بازار دارد که دوران سوءاستفاده از اطلاعات نهانی و فعالیت‌های غیرمجاز رو به پایان است. این برخوردها اعتماد سرمایه‌گذاران خرد را تقویت می‌کند. همچنین، افزایش سقف پاداش برای گزارشگران، یک ابزار هوشمندانه برای تقویت نظارت عمومی و تبدیل سهامداران به ناظران فعال است. این رویکرد می‌تواند به طور مؤثری به سلامت بلندمدت بازار و کاهش ریسک‌های معاملاتی کمک کند.
