بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد برنامه عرضه اسکناس ارز برای تأمین نیازهای واردات کشور تداوم خواهد داشت. این سیاست با هدف پاسخگویی به تقاضای ارزی بازرگانان، به‌ویژه در حوزه واردات خرد، طراحی شده است. بر این اساس، فعالان اقتصادی می‌توانند در بازار دوم مرکز مبادله ارز و طلای ایران، علاوه بر حواله، از ابزار پرداخت به صورت اسکناس نیز استفاده کنند. منابع ارزی این طرح از طریق صادرکنندگان و خود بانک مرکزی تأمین می‌شود.
تضمین ثبات در تأمین ارز واردات کشور
بانک مرکزی در تاریخ 13 مهر 1404 با انتشار اطلاعیه‌ای، بر تداوم سیاست تأمین ارز اسکناس برای بخش تجارت کشور تأکید کرد. این اقدام در چارچوب برنامه‌ها و تمهیدات تعیین‌شده برای مدیریت بازار ارز و با هدف ایجاد ثبات و پیش‌بینی‌پذیری برای فعالان اقتصادی صورت می‌گیرد. هدف اصلی این برنامه، پشتیبانی مستمر از فرآیند واردات کالا و پاسخگویی مؤثر به نیازهای ارزی بازرگانان در یک کانال رسمی و شفاف است.
تسهیل واردات خرد با ابزار پرداخت اسکناس
یکی از اهداف کلیدی این طرح، حمایت از واردات در مقیاس خرد است. طبق اعلام بانک مرکزی، بازرگانان اکنون از انعطاف بیشتری در روش‌های پرداخت برخوردار هستند. آن‌ها می‌توانند علاوه بر استفاده از ابزار متداول پرداخت به صورت حواله ارزی، از گزینه پرداخت با اسکناس نیز بهره‌مند شوند. این امکان در بستر بازار دوم مرکز مبادله ارز و طلای ایران فراهم شده است و به تجار کمک می‌کند تا متناسب با نوع معامله و نیاز خود، بهترین روش پرداخت را انتخاب کنند.
مکانیزم تأمین دوگانه: صادرکنندگان و بانک مرکزی
برای تضمین جریان پایدار عرضه، اسکناس مورد نیاز این گروه از بازرگانان از دو منبع اصلی تأمین خواهد شد. بخش اول این منابع توسط صادرکنندگان کالا و خدمات به بازار عرضه می‌شود که به تکمیل چرخه ارزی کشور کمک می‌کند. در کنار آن، بانک مرکزی نیز به عنوان بازارساز اصلی، به صورت مستقیم در تأمین اسکناس مورد نیاز ایفای نقش خواهد کرد تا از پاسخگویی کامل به تقاضای موجود در بازار اطمینان حاصل شود.
***
تداوم سیاست عرضه اسکناس ارز توسط بانک مرکزی، یک سیگنال مهم برای ایجاد آرامش و ثبات در بازار تجارت خارجی کشور است. این اقدام با فراهم کردن یک ابزار پرداخت جایگزین در کنار حواله، به طور مشخص نیازهای عملیاتی واردکنندگان خرد و متوسط (SMEs) را هدف قرار داده است که اغلب به نقدینگی ارزی برای تسویه حساب‌های خود نیاز دارند. تأمین ارز از کانال دوگانه (صادرکنندگان و بانک مرکزی) در بستر رسمی مرکز مبادله، ضمن افزایش عمق بازار، به هدایت تقاضا از بازارهای غیررسمی به سمت کانال‌های شفاف کمک می‌کند. این سیاست در نهایت می‌تواند به کنترل نوسانات نرخ ارز و تسهیل روند تأمین کالاهای مورد نیاز کشور منجر شود.
