در دومین نشست تخصصی رمزارزها، مدل پیشنهادی انتشار «گواهی سپرده بیتکوین» در بورس کالا به عنوان بستری برای راهاندازی صندوق ETF بیتکوین تشریح شد. مجید شجاعی، مدیر راهبردی شرکت ترنج، توضیح داد که در این مدل، ماینرهای مجاز، بیتکوین واقعی را به بورس کالا تحویل میدهند. سپس بورس کالا به عنوان متولی (کاستودین)، دارایی را در کیفپولهای سرد ذخیره کرده و گواهی سپرده قابل معامله در بازار صادر میکند. این طرح که از حمایت بورس کالا برخوردار است، نیازی به قانونگذاری جدید نداشته و از مسیر شورای عالی بورس قابل اجراست.
گواهی سپرده بیتکوین؛ دروازه ورود دارایی دیجیتال به بازار سرمایه
برای نخستین بار، جزئیات یک مدل عملیاتی برای ادغام بیتکوین در بازار سرمایه ایران تشریح گردید. در دومین نشست تخصصی رمزارزها که با حضور نمایندگان سازمان بورس و بیش از 20 نهاد مالی برگزار شد، محور اصلی گفتگوها بر راهاندازی «گواهی سپرده بیتکوین در بورس کالا» و تأسیس «صندوقهای ETF مبتنی بر بیتکوین» متمرکز بود. مجید شجاعی، مدیر راهبردی شرکت مشاور سرمایهگذاری ترنج، با اشاره به نتایج این نشست، توضیح داد: انتشار گواهی سپرده بیتکوین میتواند مسیر قانونی و اجرایی لازم برای عرضه صندوق ETF بیتکوین را در بازار سرمایه ایران به صورت کامل هموار سازد.
یک مسیر واقعبینانه با پشتوانه فقهی و فنی
به گفته شجاعی، انتشار گواهی سپرده بیتکوین، یکی از واقعبینانهترین مسیرها برای ورود قانونی داراییهای دیجیتال به بازار رسمی سرمایه کشور به شمار میرود. او تاکید کرد که بر اساس قوانین موجود در بورس کالا، ابزار گواهی سپرده یکی از بهترین بسترها برای ایجاد ابزارهای نوین مالی بر پایه داراییهای دیجیتال مانند بیتکوین است. دلیل این امر آن است که این مدل هم از منظر فقهی به سادگی قابل بررسی بوده و هم زیرساختهای فنی و اجرایی مورد نیاز برای پیادهسازی آن از قبل در بازار سرمایه و بورس کالا موجود است. این رویکرد، تحققپذیری بالایی دارد.
تشریح فرآیند پیشنهادی انتشار گواهی سپرده بیتکوین
مدیر راهبردی شرکت ترنج در خصوص فرآیند پیشنهادی که تاکنون در نشستهای تخصصی مورد طرح و بررسی قرار گرفته است، جزئیات دقیقی را ارائه کرد. این فرآیند چند مرحله کلیدی دارد:
- تحویل دارایی پایه: ابتدا، ماینرها یا شرکتهایی که دارای مجوز قانونی استخراج بیتکوین از نهادهای ذیربط هستند، بیتکوین واقعی را به عنوان دارایی پایه به انبارهای بورس کالا تحویل میدهند.
- ایفای نقش متولی (کاستودین): در مرحله بعد، بورس کالا نقش «کاستودین» یا متولی نگهداری این دارایی را بر عهده میگیرد و بیتکوینهای تحویل گرفته شده را در کیفپولهای سرد (Cold Wallet) ذخیرهسازی میکند.
- صدور و معامله گواهی: پس از ذخیرهسازی امن، گواهی سپرده مبتنی بر بیتکوین صادر شده و امکان انجام معاملات ثانویه بر روی آن در بازار سرمایه فراهم میشود. این مدل ریسک امنیتی جابجایی دارایی را به شدت کاهش میدهد و نگرانیهای تحریمی را نیز برطرف میسازد.
صندوق ETF بیتکوین به عنوان گام نهایی
شجاعی افزود که پس از راهاندازی موفق و آغاز معاملات گواهی سپرده بیتکوین، زمینه برای برداشتن گام بعدی، یعنی تأسیس صندوق ETF بیتکوین فراهم خواهد شد. به گفته او، این صندوق میتواند سرمایهگذاری در بیتکوین را برای عموم مردم به یکی از کمریسکترین روشهای ممکن تبدیل نماید. زیرا خریداران واحدهای این صندوق، بدون نیاز به درگیر شدن با فرآیندهای پیچیده فنی، امنیتی و دانش نگهداری و انتقال بیتکوین، میتوانند به سادگی در این دارایی دیجیتال سرمایهگذاری کنند.
اختیارات شورای عالی بورس و اراده جدی بورس کالا
شجاعی در پایان تأکید کرد که مسیر قانونی برای تصویب این ابزارهای مالی نوین، از طریق شورای عالی بورس میگذرد. او یادآور شد که این شورا «اختیارات کامل برای تصویب ابزارهای مالی جدید با تأیید کمیته فقهی را دارد و نیازی به تصویب قانون جدید در مجلس شورای اسلامی برای اجرایی شدن آن نیست.» این مدیر حوزه سرمایهگذاری همچنین از وجود اراده جدی در مجموعه بورس کالا برای اجراییسازی این مدل خبر داد و گفت اگر این روند به درستی پیش برود، ایران میتواند جزو اولین کشورهای منطقه باشد که چارچوبی رسمی برای سرمایهگذاری در داراییهای دیجیتال فراهم کرده است.
