مصطفی سالاری، مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی، در شورای اداری استان قم اعلام کرد که این سازمان برای عبور از چالش‌های بنیادین، مسیر اصلاحات واقعی و ساختاری را به جای اقدامات موقتی انتخاب کرده است. وی با اشاره به دریافت 185 هزار میلیارد تومان از مطالبات دولت در قالب اوراق و سهام، این منابع را مُسکنی موقتی دانست و بر لزوم اجرای 32 برنامه اصلاحی بلندمدت برای پایداری سازمان تأکید کرد. سالاری تصریح کرد که تصمیمات سخت امروز، آینده‌ای مطمئن را برای بیمه‌شدگان و بازنشستگان تضمین خواهد کرد.
یک انتخاب استراتژیک؛ اصلاحات واقعی یا آرامش ظاهری
در جلسه شورای اداری استان قم، مصطفی سالاری، مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی، تحلیلی شفاف از وضعیت فعلی این سازمان ارائه داد. او با اشاره به چالش‌های پیش رو، تأکید کرد که دو راه بیشتر وجود ندارد. راه اول، استفاده از اقدامات موقتی و غیر اصلاحی برای ایجاد آرامش ظاهری است که نتیجه‌ای جز تضعیف تدریجی سازمان نخواهد داشت. راه دوم، انتخاب مسیر دشوار، پرهزینه اما نجات‌بخش اصلاحات واقعی است که مدیریت فعلی این مسیر را برگزیده است.
ناکامی اصلاحات گذشته و تحمیل وظایف غیربیمه‌ای
سالاری به تاریخچه تلاش‌ها برای اصلاح ساختارها در دو دهه گذشته اشاره کرد و افزود که این اقدامات موفقیت چندانی نداشته‌اند. او اضافه کرد که در برخی موارد، تکالیفی با ماهیت امدادی یا حمایتی بر دوش سازمان تأمین اجتماعی گذاشته شده است. این تکالیف هیچ ارتباطی با وظایف اصلی و بیمه‌ای سازمان نداشته و به مشکلات ساختاری آن دامن زده‌اند. به همین دلیل، مشکلات باید به صورت دقیق برای نهادهای حاکمیتی و ذی‌نفعان اصلی منعکس شود تا تصمیم‌های سخت اما ضروری اتخاذ گردد.
تأمین مالی کوتاه‌مدت از طریق مطالبات دولت
مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی به تشریح اقدامات انجام شده برای مدیریت بحران نقدینگی پرداخت. وی توضیح داد که با تلاش‌های فراوان و اصلاح قانون بودجه 1404، بخشی از منابع مالی از مسیرهای جدیدی تأمین شد. با پیگیری‌های مستمر، مصوبه‌ای برای دریافت 185 هزار میلیارد تومان منابع به تصویب رسید. این مبلغ شامل 70 هزار میلیارد تومان اوراق و 115 هزار میلیارد تومان سهام شرکت‌های ارزشمند دولتی است. با اجرای این مصوبه، بخش قابل توجهی از مطالبات مراکز درمانی طرف قرارداد پرداخت شده است.
برنامه‌های بلندمدت برای پایداری پایدار
سالاری ضمن تأکید بر موقتی بودن این منابع مالی، از تدوین یک نقشه راه جامع برای آینده خبر داد. او اعلام کرد که 32 برنامه مدون شامل 22 طرح درآمدی و 10 طرح در زمینه کنترل هزینه‌ها و مدیریت بهینه تعهدات طراحی شده است. از این میان، 9 برنامه کلیدی برای اجرایی شدن نیازمند تصویب قوانین جدید هستند. وی همچنین اشاره کرد که در صورت تحقق مصوبه دوم و دریافت 90 هزار میلیارد تومان منابع نقدی از دولت، سازمان می‌تواند سال جاری را بدون چالش اساسی به پایان برساند.
موفقیت در تسویه بدهی‌های انباشته
مدیرعامل سازمان با اشاره به وضعیت بدهی‌ها در گذشته گفت: «در مهرماه سال قبل، سازمان با 85 هزار میلیارد تومان بدهی انباشته مواجه بود». وی افزود با وجود تمام فشارها و محدودیت‌ها، توانستیم تا پایان سال 1403 بخش قابل‌توجهی از این بدهی‌ها را تسویه کنیم. در نتیجه این اقدامات، وضعیت پرداخت‌های حوزه درمان و دارو تقریباً به‌روز شده است. این موفقیت نشان می‌دهد که با وجود دشواری‌ها، مسیر اصلاحات آغاز شده و نتایج اولیه آن ملموس است.
***
اظهارات مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی نشان‌دهنده ورود این نهاد بزرگ بیمه‌ای به فاز اصلاحات ساختاری است. پذیرش مطالبات دولت در قالب اوراق و سهام به جای پول نقد، یک راهکار مالی هوشمندانه برای عبور از بحران نقدینگی فوری است، اما ریسک‌های خاص خود را نیز دارد. تأکید بر «اصلاحات پارامتریک» به معنای تغییر در متغیرهای کلیدی مانند سن بازنشستگی، نرخ حق بیمه و فرمول محاسبه مستمری است که اجرای آن نیازمند اجماع ملی و حمایت قانونی است. موفقیت این برنامه‌ها می‌تواند بزرگترین صندوق بیمه‌ای کشور را از خطر ورشکستگی نجات داده و پایداری آن را برای نسل‌های آینده تضمین کند، اما شکست در این مسیر، پیامدهای اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای برای میلیون‌ها ایرانی خواهد داشت.
