مدیر هماهنگی و نظارت بر عملیات شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران، از ثبت رکوردهای جدید در ارتقای کیفی سبد سوخت کشور خبر داد. طبق آمار رسمی، تولید نفتگاز با استاندارد یورو ۴ و ۵ در دولت چهاردهم رشدی ۱۰ درصدی را تجربه کرده است. این تحول با تکمیل طرحهای توسعهای در پالایشگاههای شیراز، آبادان و شازند محقق شده و برای نخستین بار، توزیع نفتکوره کمسولفور به نیروگاهها آغاز گردید. این اقدامات در راستای اجرای قانون هوای پاک و کاهش آلایندگیهای کلانشهرها صورت گرفته است.
ارتقای شاخصهای زیستمحیطی در صنعت پالایش
صنعت نفت کشور در ماههای اخیر شاهد تحولات گستردهای در حوزه کیفیسازی فرآوردههای نفتی بوده است. سیامک طاووسی اصل، مدیر هماهنگی و نظارت بر عملیات شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران، در گفتوگویی تفصیلی به تشریح کارنامه دولت چهاردهم در این بخش پرداخت. وی تمرکز بر بهبود کیفیت سوخت را یکی از اولویتهای اصلی وزارت نفت دانست و اعلام کرد که با سرمایهگذاریهای انجام شده، سهم سوخت پاک در سبد انرژی کشور به طرز چشمگیری افزایش یافته است.
انقلاب در کیفیت گازوئیل با محوریت شیراز و آبادان
یکی از مهمترین محورهای سخنان طاووسی، وضعیت تولید نفتگاز (گازوئیل) بود. وی با اشاره به پروژههای کلیدی در این بخش اظهار داشت که واحد هیدروکراکر پالایشگاه آبادان در آذرماه سال گذشته وارد مدار شد و اکنون نیز شمارش معکوس برای افتتاح واحد تصفیه هیدروژنی نفتگاز در پالایشگاه شیراز آغاز شده است. قرار است این واحد حیاتی تا پایان آذرماه ۱۴۰۴ به بهرهبرداری کامل برسد. با عملیاتی شدن این پروژه، روزانه ۴ میلیون لیتر گازوئیل تولیدی در شیراز به استاندارد یورو ۵ ارتقا مییابد. نتیجه این اقدامات، افزایش سهم نفتگاز یورو ۴ و ۵ از کل تولید کشور از ۵۴ درصد در سال ۱۴۰۲ به ۶۴ درصد در سال جاری است که رشدی ۱۰ درصدی را نشان میدهد.
رکوردشکنی در تولید بنزین با استاندارد جهانی
بخش دیگری از این گزارش به وضعیت بنزین اختصاص داشت. مدیر هماهنگی شرکت پالایش و پخش از بهرهبرداری موفق دو طرح ارتقای کیفیت بنزین خبر داد. بازسازی اساسی و رفع گلوگاههای واحد RFCC در پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند و تکمیل طرح ایزومریزاسیون پالایشگاه شیراز، دو اقدام راهبردی در این زمینه بودهاند. بر این اساس، میزان تولید بنزین با استاندارد یورو ۴ و ۵ در آذرماه ۱۴۰۴ به رقم قابل توجه ۴۰ میلیون لیتر در روز رسیده است. این آمار نشاندهنده رشد ۲۵ درصدی نسبت به آذر ۱۴۰۲ و رشد ۸ درصدی نسبت به آذر ۱۴۰۳ است.
چشمانداز روشن پالایشگاه تهران و هوای پاک
طاووسی با تاکید بر اینکه هماکنون ۹۰ درصد بنزین تولیدی کشور از نظر شاخصهای آروماتیک، گوگرد و اولفین با استانداردهای یورو ۴ و ۵ مطابقت دارد، به طرحهای آتی اشاره کرد. وی تصریح نمود که پروژه عظیم ارتقای کیفیت پالایشگاه تهران با سرمایهگذاری ۳۲۰ میلیون یورویی و پیشرفت فیزیکی ۷۹ درصد در حال اجراست. انتظار میرود این طرح در نیمه نخست سال آینده وارد مدار شود. با افتتاح این پروژه، نه تنها ۱.۵ میلیون لیتر به تولید روزانه بنزین افزوده میشود، بلکه تمام تولیدات این پالایشگاه به گرید یورو ۵ تبدیل شده و ۸ میلیون لیتر بنزین یورو ۴ و ۵ به ظرفیت کشور اضافه خواهد شد.
طلسمشکنی در توزیع مازوت پاک
شاید یکی از مهمترین خبرهای این نشست، آغاز توزیع سوخت نیروگاهی پاک بود. برای نخستین بار در تاریخ صنعت نفت، نفتکوره کمسولفور (با نام تجاری ATR-140) تولید شده در پالایشگاه شازند با محتوای گوگرد تنها ۰.۵ درصد وزنی، به نیروگاهها تحویل داده شد. تاکنون ۴۲۰ میلیون لیتر از این سوخت استراتژیک با نظارت مستقیم سازمان حفاظت محیط زیست به انبار نفت مجاور پالایشگاه منتقل شده تا در نیروگاههای عمده مصرف شود. این اقدام گامی بزرگ در جهت کاهش آلودگی هوا در فصول سرد سال و مدیریت ناترازی انرژی محسوب میشود.
***
حرکت به سمت تولید سوخت با استانداردهای یورو ۵ و کاهش سولفور در نفتکوره، دارای دو اثر اقتصادی کلان است. نخست، کاهش هزینههای پنهان ناشی از آلودگی هوا و بیماریهای تنفسی که بار مالی سنگینی بر سیستم بهداشت کشور تحمیل میکند. دوم، افزایش ارزش افزوده فرآوردههای نفتی؛ چرا که سوخت با کیفیتتر در بازارهای صادراتی (در صورت مازاد مصرف) قیمت بالاتری دارد و همچنین استهلاک خودروها و نیروگاههای داخلی را کاهش میدهد. سرمایهگذاری ۳۲۰ میلیون یورویی در تهران و پروژههای شیراز نشان میدهد دولت به جای خامفروشی، بر تکمیل زنجیره ارزش و کیفیسازی تمرکز کرده است که این امر امنیت انرژی کشور را تضمین میکند.