فرابورس ایران در هفته بازار سرمایه، میزبان نشستی راهبردی با محوریت امکان‌سنجی راه‌اندازی صندوق‌های مبتنی بر رمزارز (Crypto ETFs) بود. در این رویداد، مدیران ارشد فرابورس ضمن بررسی الگوهای جهانی، این صندوق‌ها را امن‌ترین مسیر برای هدایت نقدینگی سرگردان به سمت دارایی‌های دیجیتال در بستری قانونی معرفی کردند. تمرکز اصلی بر حذف ریسک‌های نگهداری شخصی و ایجاد ابزارهای مالی نوین مبتنی بر بیت‌کوین و اتریوم است.
معماری مسیر قانونی برای دارایی‌های دیجیتال
صبح امروز، پنجم آذرماه، ساختمان فرابورس ایران میزبان یکی از متفاوت‌ترین نشست‌های تخصصی هفته بازار سرمایه بود. میزگرد «امکان‌سنجی راه‌اندازی صندوق‌های مبتنی بر رمزارز» با هدف بررسی فنی و اجرایی ورود این ابزار مدرن به تابلوهای معاملاتی برگزار شد. مهدی عبادی، مدیر نوآوری‌های راهبردی فرابورس، در این نشست نقشه راهی را ترسیم کرد که در آن، بازار سرمایه به عنوان یک واسط ایمن، پلی میان سرمایه‌گذاران سنتی و بازار پرهیاهوی رمزارزها ایجاد می‌کند. استدلال اصلی این است که با توجه به رشد انفجاری سرمایه‌گذاری جهانی در این حوزه، نادیده گرفتن آن ممکن نیست و باید مسیر رسمی و شفافی برای آن طراحی شود.
خداحافظی با چالش‌های کیف پول شخصی
عبادی در تشریح فلسفه وجودی این صندوق‌ها، به دغدغه اصلی سرمایه‌گذاران اشاره کرد: «پیچیدگی‌های فنی و امنیتی». او تأکید کرد که صندوق‌های قابل معامله (ETF) رمزارز، راه‌حلی کلیدی برای حذف موانع ورود هستند.
با راه‌اندازی این ابزارها، سرمایه‌گذاران از مزایای زیر بهره‌مند خواهند شد:
- حذف ریسک نگهداری: دیگر نیازی به مدیریت پرریسک کیف پول‌های دیجیتال (Wallet) و نگرانی از گم شدن کلید خصوصی نیست.
- امنیت حقوقی: فعالیت در چارچوب کاملاً قانونی و تحت نظارت نهاد ناظر بازار سرمایه انجام می‌شود.
- تنوع‌بخشی: امکان مدیریت ریسک از طریق متنوع‌سازی سبد دارایی فراهم می‌شود.
به عبارتی، این صندوق‌ها به سرمایه‌گذار اجازه می‌دهند بدون درگیر شدن با صرافی‌های رمزارزی، در سود و زیان این بازار شریک شوند.
کالبدشکافی ریسک‌ها؛ از نوسان قیمت تا ابهامات رگولاتوری
مدیر نوآوری‌های راهبردی فرابورس، نگاهی واقع‌بینانه به چالش‌های این مسیر نیز داشت. او با اشاره به ماهیت ذاتاً پرنوسان دارایی‌های دیجیتال، هشدار داد که صندوق‌های رمزارز نیز مستقیماً تحت تأثیر تلاطم‌های بازار جهانی کریپتو خواهند بود. تغییر ناگهانی احساسات معامله‌گران می‌تواند در لحظه، روند بازار را دگرگون کند.
علاوه بر ریسک بازار، سه چالش عمده دیگر نیز مورد بحث قرار گرفت:
۱. ریسک‌های حقوقی و تغییرات قوانین بالادستی
۲. پیچیدگی‌های رگولاتوری و نظارتی
۳. الزامات سخت‌گیرانه برای امنیت سایبری و نگهداری دارایی‌های پایه
عبادی تصریح کرد که طراحی مدل اجرایی در فرابورس با در نظر گرفتن دقیق تمامی این لایه‌های ریسک انجام شده است.
سلطه بیت‌کوین و اتریوم بر سبد صندوق‌های جهانی
در بخش دیگری از این نشست تخصصی، ترکیب دارایی‌های صندوق‌های مشابه در دنیا مورد تحلیل قرار گرفت. آمارهای ارائه شده نشان می‌دهد که بیش از ۹۵ درصد از حجم دارایی‌های تحت مدیریت صندوق‌های رمزارز در بازارهای مالی جهان، به دو ارز شاخص «بیت‌کوین» و «اتریوم» اختصاص دارد. این تمرکز نشان‌دهنده بلوغ نسبی و پذیرش بیشتر این دو دارایی در سیستم‌های مالی کلاسیک است.
در پایان این نشست، مدل پیشنهادی ارکان اجرایی صندوق‌های رمزارز در فرابورس ایران تشریح شد. همچنین نمایندگان نهادهای مالی فعال در حوزه کریپتو، دیدگاه‌های خود را درباره تطبیق تجربیات جهانی با مقتضیات بازار ایران ارائه کردند تا بستری امن برای توسعه این ابزارهای مالی نوین فراهم شود.
***
برگزاری این نشست در سطح رسمی فرابورس، سیگنالی مثبت از تغییر نگاه رگولاتور به مقوله دارایی‌های دیجیتال است. حرکت به سمت تأسیس صندوق‌های ETF رمزارز، می‌تواند بخشی از نقدینگی که اکنون در بسترهای غیررسمی یا پرریسک جریان دارد را به سمت بازار سرمایه جذب کند. این اقدام نه تنها به شفافیت جریان پول کمک می‌کند، بلکه عمق بازار سرمایه را افزایش داده و سبد ابزارهای مالی ایران را همگام با روندهای نوین جهانی به‌روزرسانی می‌کند. موفقیت این طرح، منوط به تدوین آیین‌نامه‌های اجرایی منعطف و رفع ابهامات قانونی در سطح کلان اقتصادی است.