محمد نظیفی، مدیرعامل بورس انرژی ایران، در نشست تخصصی صنعت برق بر ضرورت طراحی یک معماری منسجم برای تنظیم‌گری در حوزه انرژی تأکید کرد. او پیشنهاد داد تنظیم‌گری فنی توسط وزارت نیرو و نفت، و تنظیم‌گری اقتصادی و مالی توسط بورس انرژی انجام شود. به گفته نظیفی، تفکیک جریان خدمات از جریان مالی، انضباط مالی را حاکم کرده و جذابیت سرمایه‌گذاری را به شکل چشمگیری افزایش می‌دهد. این الگو می‌تواند کارایی قیمت و نقدشوندگی در بازار برق را نیز بهبود بخشد.
ضرورت معماری منسجم تنظیم‌گری در حوزه انرژی
محمد نظیفی، مدیرعامل بورس انرژی ایران، در حاشیه نمایشگاه بین‌المللی صنعت برق، بر لزوم یک تحول ساختاری در حکمرانی انرژی تأکید کرد. او با اشاره به الگوهای تکرارشونده در زمان اجرای اصلاحات، گفت که صنعت انرژی کشور نیازمند یک نگاشت نهادی منسجم است. در این ساختار جدید، نهاد تنظیم‌گر خدمات در حوزه انرژی باید از استقلال کافی برخوردار باشد. همچنین، فرآیندهای تنظیم‌گری اقتصادی و مالی نیز باید به صورت کاملاً مستقل از بخش فنی عمل کنند تا شفافیت و کارایی افزایش یابد.
تفکیک وظایف: تنظیم‌گری فنی برای وزارتخانه‌ها، اقتصادی برای بورس
مدیرعامل بورس انرژی ایران یک الگوی مشخص برای این معماری جدید ارائه داد. او پیشنهاد کرد که در این چارچوب، وزارت نیرو و وزارت نفت می‌توانند مسئولیت تنظیم‌گری فنی خدمات را برعهده گیرند. در مقابل، بورس انرژی ایران به عنوان یک بازارگاه و پلتفرم مالی تخصصی، وظیفه مهم تنظیم‌گری اقتصادی را بر دوش خواهد داشت. نظیفی معتقد است که تحقق این مدل تفکیک وظایف می‌تواند بخش قابل توجهی از چالش‌های پیچیده و فعلی صنعت انرژی کشور را برطرف سازد.
جداسازی جریان مالی از خدمات برای انضباط و جذابیت
یکی از محورهای کلیدی طرح پیشنهادی، تفکیک کامل جریان خدمات از جریان مالی در صنعت استراتژیک انرژی است. با جداسازی این دو جریان، انضباط مالی در شرکت‌ها و نهادهای فعال در این بخش شکل می‌گیرد و مسیر برای جذب سرمایه‌گذاری‌های جدید هموارتر می‌شود. زمانی که جریان شفاف مالی از طریق تابلوی رسمی بورس در معرض دید سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی قرار گیرد، جذابیت سرمایه‌گذاری به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش پیدا می‌کند. این شفافیت، به بهبود کارایی قیمت‌گذاری و افزایش چشمگیر نقدشوندگی برق در بازار منجر خواهد شد.
***
پیشنهاد مدیرعامل بورس انرژی ایران، یک دیدگاه استراتژیک برای حل مشکلات ساختاری و ریشه‌ای صنعت برق کشور است. این طرح با تمرکز بر تفکیک تنظیم‌گری فنی از اقتصادی، به دنبال ایجاد یک محیط شفاف، قابل پیش‌بینی و مبتنی بر مکانیزم‌های بازار است. سپردن تنظیم‌گری اقتصادی به یک نهاد مالی مانند بورس انرژی، می‌تواند به کشف قیمت واقعی، افزایش انضباط مالی و مهم‌تر از همه، تقویت انگیزه برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی منجر شود. این مدل، حکمرانی در صنعت انرژی را به سمت استانداردهای جهانی سوق می‌دهد و می‌تواند قفل سرمایه‌گذاری‌های راکد در این حوزه استراتژیک را باز کند.