یاسر مرادی، عضو هیأتمدیره بانک صادرات ایران، در همایش بینالمللی سرمایهگذاری نفت و گاز بر ضرورت تحول نظام بانکی تأکید کرد. او اعلام کرد که بانکها برای حمایت از پروژههای کلان انرژی باید از مدل سنتی اعطای تسهیلات به سمت بانکداری سرمایهگذاری و توسعهای حرکت کنند. وی راهکارهایی مانند تأمین مالی کنسرسیومی ترکیبی، بهرهگیری از ظرفیت تأمین مالی جمعی و اصلاحات مقرراتی را برای افزایش ظرفیت تأمین مالی کشور و کاهش فشار بر منابع بانکی ضروری دانست. این رویکرد، نیازمند همافزایی بانکها، بازار سرمایه و نهادهای غیربانکی است.
ضرورت بازتعریف نقش بانکها در توسعه ملی
یاسر مرادی، عضو هیأتمدیره بانک صادرات ایران، در همایش بینالمللی سرمایهگذاری و تأمین مالی صنعت نفت، گاز و پتروشیمی، بر نیاز فوری به بازنگری در نقش شبکه بانکی تأکید کرد. او توضیح داد که با توجه به تحولات اخیر نظام مالی کشور، بانکها وارد مرحله جدیدی از نقشآفرینی توسعهای شدهاند. به گفته مرادی، نیاز روزافزون صنایع انرژی به منابع پایدار و محدودیت منابع بانکی، ایجاب میکند که بانکها از الگوی سنتی اعطای تسهیلات فاصله بگیرند و به سوی مدلهای سرمایهگذاری مشارکتی و ترکیبی حرکت کنند.
تأمین مالی کنسرسیومی؛ ابزاری برای تقسیم ریسک پروژههای کلان
پروژههای عظیم نفت و پتروشیمی با حجم سرمایهگذاری بالا و دوره بازگشت طولانی، نیازمند ابزارهای مالی کارآمد هستند. مرادی تسهیلات کنسرسیومی یا سندیکایی را یک ابزار کلیدی برای این منظور دانست که ریسک مالی و عملیاتی را میان چند بانک و نهاد مالی تقسیم میکند. او اشاره کرد که در ایران، بانکها محور اصلی این مدل هستند، در حالی که در سطح جهانی صندوقهای سرمایهگذاری، بیمهها و نهادهای بازنشستگی نیز مشارکت مستقیم دارند. او پیشنهاد کرد با طراحی کنسرسیومهای ترکیبی، ظرفیت تأمین مالی کشور با حضور نهادهای غیربانکی به شکل واقعی افزایش یابد.
تأمین مالی جمعی؛ ستون نوین حمایت از پروژهها
عضو هیأتمدیره بانک صادرات ایران، تأمین مالی جمعی (Crowdfunding) را یکی از ارکان آینده نظام مالی کشور معرفی کرد. او معتقد است این مدلهای نوین مبتنی بر فناوری میتوانند مکمل نظام بانکی باشند و فشار تأمین مالی پروژههای بزرگ را از ترازنامه بانکها بردارند. به گفته مرادی، حضور بانکها در نقش ناظر و ضامن پلتفرمهای تأمین مالی جمعی، شفافیت و اعتماد عمومی را تضمین میکند. این امر بستر جذب سرمایههای خرد مردمی به سمت پروژههای مولد را فراهم میآورد.
تحلیل بخشنامههای جدید بانک مرکزی
مرادی با بررسی سه بخشنامه کلیدی بانک مرکزی در حوزههای تأمین مالی سندیکایی، سرمایهگذاری مشترک و گواهی سپرده کالایی، آنها را نشانگر حرکت سیاستگذار پولی به سمت بانکداری سرمایهگذاری دانست. با این حال، او چالشهایی مانند پیچیدگی فرآیندها، نبود دستورالعملهای حسابداری متناسب با استاندارد IFRS و فقدان بازار ثانویه فعال را از موانع تحقق کامل اهداف این بخشنامهها برشمرد. وی خواستار تشکیل کارگروههای مشترک میان بانک مرکزی، سازمان بورس و وزارت نفت برای هماهنگی اجرایی شد.
ارائه پیشنهادهای راهبردی برای تحول نظام مالی
یاسر مرادی در پایان، چند راهکار کلیدی برای تحول در نظام تأمین مالی کشور ارائه کرد. این پیشنهادها شامل طراحی چارچوب تأمین مالی ترکیبی، بازنگری در مدلهای حسابداری بانکی منطبق بر استانداردهای بینالمللی، تشکیل کارگروه هماهنگی نهادی و تدوین سیاستهای تشویقی برای سرمایهگذاری توسعهای بانکها بود. او تأکید کرد که بانک صادرات ایران آماده است تا با بهرهگیری از تجربه خود، نقش پیشرو را در اجرای مدلهای نوین تأمین مالی صنعت انرژی ایفا کند.
***
سخنان عضو هیأتمدیره بانک صادرات ایران، نقشه راهی برای گذار از یک نظام مالی بانکمحور به یک اکوسیستم تأمین مالی چندوجهی و مدرن را ترسیم میکند. این رویکرد، پاسخی استراتژیک به نیازهای سرمایهای عظیم صنعت انرژی و محدودیتهای ترازنامهای بانکهاست. با فعالسازی ابزارهایی چون تأمین مالی کنسرسیومی ترکیبی و تأمین مالی جمعی، میتوان ضمن کاهش ریسک سیستماتیک، سرمایههای سرگردان مردمی و منابع نهادهای غیربانکی را به سمت پروژههای مولد ملی هدایت کرد. تحقق این تحول، نیازمند اصلاحات مقرراتی و همگرایی نهادی است اما در نهایت به افزایش عمق بازار مالی و توسعه پایدار اقتصادی منجر خواهد شد.