سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) از رونمایی قریبالوقوع «سامانه ملی هوشمند تلفیق لایههای اطلاعات اکتشافی» خبر داد. این سامانه که توسط یک شرکت دانشبنیان داخلی توسعه یافته، با استفاده از هوش مصنوعی، دادههای اکتشافی را پردازش و تحلیل میکند. این سکوی دادهمحور ملی با تلفیق لایههای اطلاعاتی مختلف مانند تصاویر ماهوارهای، ژئوفیزیک و نتایج حفاری، نقشههای راهنمای 2 بعدی و 3 بعدی برای اکتشافات جدید تولید میکند. این طرح تحولآفرین، سرعت، دقت و کارایی فرآیندهای اکتشافی در کشور را به شکل چشمگیری افزایش خواهد داد.
رونمایی از نخستین سکوی ملی دادهمحور اکتشافی
سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) اعلام کرد که «سامانه ملی هوشمند تلفیق لایههای اطلاعات اکتشافی» به زودی رونمایی خواهد شد. با بهرهبرداری از این پلتفرم، طرح هوشمندسازی پردازش دادههای اکتشافی ایمیدرو به مرحله عملیاتی میرسد. به گفته احمد فتاحی مجلج، مدیر اکتشاف ایمیدرو، این پروژه فناورانه که «ماینیدسو» نام دارد، با همکاری مدیریتهای اکتشاف، پژوهش و فناوری و هوشمندسازی ایمیدرو توسط یک شرکت دانشبنیان داخلی از سال 1403 آغاز شده است.
پردازش هوشمند دادهها با قدرت هوش مصنوعی
این سامانه بر پایه هوش مصنوعی عمل میکند و قادر است تمام دادههای اکتشافی را با سرعت و کارایی بالا «پیشپردازش» و «پردازش» کند. الگوریتمهای هوشمند به کار رفته در این سیستم، لایههای اطلاعاتی اکتشافی را تولید میکنند. پس از آمادهسازی این لایهها، سامانه آنها را با یکدیگر تلفیق کرده و خروجی را به صورت نقشههای 2 بعدی یا 3 بعدی در اختیار کاربران قرار میدهد. این فرآیند، تحولی در نحوه تحلیل دادههای معدنی ایجاد میکند.
نقشه راه هوشمند برای اکتشافات آینده
مدیر اکتشاف ایمیدرو تصریح کرد که خروجی نهایی سامانه، یک نقشه راه دقیق برای عملیات اکتشافی فراهم میکند. پیش از آغاز هر مرحله اکتشافی جدید، کارشناسان میتوانند با استفاده از لایههای اطلاعاتی تلفیقشده و تحلیلهای هوشمند سامانه، دیدی جامع از پهنهها و محدودههای معدنی به دست آورند. این رویکرد به کارشناسان کمک میکند تا با دقت بیشتری مناطق مستعد را شناسایی کرده و برنامهریزی عملیاتی انجام دهند.
تغذیه سامانه با لایههای اطلاعاتی جامع
اجرای موفق این طرح هوشمندسازی نیازمند جمعآوری و استانداردسازی حجم عظیمی از دادههای پیشین است. به گفته فتاحی مجلج، برای ایجاد دیدی جامع، لایههای اطلاعاتی متنوعی برای سامانه «ماینیدسو» فراهم شده است. این اطلاعات شامل عکسهای هوایی، تصاویر ماهوارهای و نقشههای زمینشناسی و توپوگرافی در مقیاسهای مختلف میشود.
تلفیق دادههای میدانی و آزمایشگاهی
از دیگر اطلاعات حیاتی که در این سامانه بارگذاری میشود، میتوان به نقشههای مطالعات دورسنجی، ژئوفیزیک و ژئوشیمی اشاره کرد. همچنین، دادههای مربوط به دگرسانیها و نتایج بازدیدهای صحرایی مانند مختصات جغرافیایی نمونهها و تصاویر میدانی در این سیستم ثبت میشوند. علاوه بر این، تمام نتایج حاصل از حفاریهای اکتشافی از جمله ترانشهها، چاهکها، گمانهها و تونلهای اکتشافی نیز به عنوان ورودی در سامانه مورد استفاده قرار میگیرند.
***
رونمایی از سامانه هوشمند «ماینیدسو» توسط ایمیدرو، یک گام استراتژیک در جهت مدرنسازی و افزایش بهرهوری بخش معدن کشور است. این سکوی دادهمحور با بهرهگیری از هوش مصنوعی، فرآیند زمانبر و پرهزینه اکتشاف را بهینهسازی میکند و ریسکهای مرتبط با آن را کاهش میدهد. با تلفیق هوشمند لایههای اطلاعاتی، دقت در شناسایی ذخایر معدنی افزایش یافته و بازده سرمایهگذاری در این حوزه به طور قابل توجهی بهبود مییابد. این تحول فناورانه نه تنها سرعت اکتشافات را بالا میبرد، بلکه با فراهم کردن نقشه راه دقیق، به تصمیمگیریهای کلان اقتصادی در بخش معدن کمک کرده و جایگاه ایران را در این صنعت راهبردی تقویت میکند.