سید جواد جهرمی، مدیرعامل بورس کالای ایران، در سومین همایش برترین‌های این بورس، اعلام کرد سهم بازارهای مالی از کل معاملات از 9 درصد در سال 1401 به 38 درصد در سال جاری رسیده است. او با اشاره به موفقیت بازار طلا که ارزش آن به 3 میلیارد دلار رسیده، از برنامه‌های آتی برای تامین مالی معادن از طریق سرمایه‌های مردمی و جذب دلارهای خانگی با اوراق سلف ارزی خبر داد. به گفته جهرمی، حجم معاملات بازارهای مالی بورس کالا از 600 همت در سال گذشته به 843 همت افزایش یافته است.
جهش سهم بازارهای مالی در بورس کالا
سید جواد جهرمی، مدیرعامل بورس کالای ایران، در سومین همایش برترین‌های این نهاد مالی، از یک تحول ساختاری در معاملات خبر داد. او اعلام کرد سهم بازارهای مالی از ارزش کل معاملات بورس کالا، جهش چشمگیری داشته است. این سهم از 9 درصد در سال 1401 به 38 درصد در سال جاری رسیده است. همزمان، حجم معاملات این بازارها نیز با رشد قابل توجهی از 600 هزار میلیارد تومان در سال گذشته، به 843 هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است.
از چالش بقا تا بلوغ و ابزارسازی نوین
جهرمی با مرور مسیر توسعه بورس کالا، به چالش‌های گذشته اشاره کرد. او گفت: «10 سال پیش، چالش بزرگ ما، جلوگیری از خروج محصولات پتروشیمی از بورس بود». اما امروز پس از یک دهه تلاش، تقریباً تمام کالاهای قابل عرضه کشور در این بازار معامله می‌شوند. اکنون بورس کالا در مسیر توسعه ابزارهای مالی مبتنی بر اوراق بهادارسازی کالاها قرار گرفته است.
روایت رشد بازار طلا: از 2 کیلوگرم تا 3 میلیارد دلار
مدیرعامل بورس کالا، بازار طلا را نماد رویکرد این نهاد در پاسخ به نیاز سرمایه‌گذاران دانست. او توضیح داد این بازار که با تلاش مستمر 5 ساله به بلوغ رسیده، ارزش معاملات آن از 300 هزار میلیارد تومان فراتر رفته است. موجودی طلای خزانه‌های بورسی نیز به 3 میلیارد دلار رسیده است. جهرمی یادآور شد: «در روز نخست راه‌اندازی، برای انجام معامله تنها 2 کیلوگرم طلا، ساعت‌ها مذاکره کردیم». اما امروز همین بازار در برخی روزها تا 5 هزار میلیارد تومان نقدینگی جذب می‌کند.
توسعه معادن با سرمایه‌های مردمی
جهرمی در تشریح برنامه‌های آینده، بخش معدن را یکی از سودآورترین حوزه‌های اقتصادی برای سرمایه‌گذاری عمومی معرفی کرد. او گفت می‌توان تامین مالی این بخش را از طریق سرمایه‌های خرد مردم انجام داد. در این مدل منطبق با موازین اسلامی، سرمایه‌گذاران در محصول آتی معدن شریک می‌شوند. آنها در سررسید قرارداد، کالای واقعی مانند مس یا طلا تحویل می‌گیرند. این الگو می‌تواند انقلابی در توسعه معادن کشور ایجاد کند.
اوراق سلف ارزی برای جذب دلارهای خانگی
مدیرعامل بورس کالا به موفقیت این نهاد در جذب نقدینگی اشاره کرد. او گفت اعتماد مردم باعث شد بیش از 50 هزار میلیارد تومان نقدینگی جدید وارد بازار طلا شود. به گفته او، 3 میلیارد دلار طلای جذب شده در بستر بورس، در غیر این صورت یا به بازارهای غیرمولد می‌رفت یا از کشور خارج می‌شد. او افزود: «همین تجربه موفق نشان می‌دهد که می‌توان از ابزارهایی مانند اوراق سلف ارزی برای جذب ارزهای راکد مردم و هدایت آنها به سمت تولید استفاده کرد». این ابزار یک بازی برد-برد برای مردم و تولیدکنندگان خواهد بود.
آمادگی برای راه‌اندازی ابزارهای جدید
بورس کالا برای گسترش بیشتر ابزارهای مالی خود اعلام آمادگی کرده است. جهرمی تاکید کرد این بورس قادر است ابزارهای جدیدی همچون اوراق سلف ارزی و فروش متری مسکن را ظرف مدت یک ماه پس از دریافت مجوزهای لازم، راه‌اندازی و عملیاتی کند.
***
سخنان مدیرعامل بورس کالا نشان‌دهنده یک تغییر استراتژیک از بازاری صرفاً برای معاملات فیزیکی به یک نهاد مالی توسعه‌یافته است. رشد سهم بازارهای مالی به 38 درصد و افزایش حجم معاملات به 843 همت، بلوغ این بازار را تایید می‌کند. موفقیت چشمگیر در بازار طلا و رسیدن ارزش آن به 3 میلیارد دلار، به عنوان یک الگوی موفق، اعتماد لازم برای معرفی ابزارهای جدید را فراهم کرده است. طرح‌هایی مانند تامین مالی معادن با سرمایه مردم و اوراق سلف ارزی، پتانسیل بالایی برای هدایت نقدینگی سرگردان جامعه به سمت پروژه‌های مولد اقتصادی دارند. این رویکرد می‌تواند به طور همزمان به کنترل تورم، توسعه زیرساخت‌های ملی و ایجاد بازدهی مناسب برای سرمایه‌گذاران خرد منجر شود.