سازمان امور مالیاتی با ابلاغ دستورالعمل جدید، جزئیات بخشودگی جرائم مالیاتی را از اول آبان 1404 اعلام کرد. این طرح که به صورت پلکانی و بر اساس سال عملکرد است، فرصت بخشودگی تا سقف 100 درصد را برای بدهی‌های سال 1403 فراهم می‌کند. سقف بخشودگی برای اشخاص حقیقی 1 میلیارد ریال و برای اشخاص حقوقی 3 میلیارد ریال تعیین شده است. پرداخت کامل بدهی و عدم ورود به مراحل دادرسی، شروط اصلی برای بهره‌مندی حداکثری از این تسهیلات هستند.
ابلاغ چارچوب جدید بخشودگی جرائم مالیاتی
سازمان امور مالیاتی کشور با صدور دستورالعمل جدید به شماره 504/1404/200، چارچوب تازه‌ای برای تفویض اختیار بخشودگی جرائم تعیین کرد. این بخشودگی شامل جرائم قابل بخشش در حوزه مالیات‌های مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده می‌شود. این اقدام که از تاریخ 1 آبان 1404 اجرایی خواهد شد، با هدف حمایت از فعالان اقتصادی و تسریع فرآیند وصول بدهی‌های مالیاتی صورت گرفته است. مبنای قانونی این دستورالعمل، ماده 191 قانون مالیات‌های مستقیم است.
جزئیات بخشودگی پلکانی بر اساس سال عملکرد
مهم‌ترین ویژگی این دستورالعمل، تعیین سقف بخشودگی به صورت پلکانی و متناسب با سال عملکرد بدهی است. بر این اساس، برای بدهی‌های مربوط به سال 1403 و پس از آن، امکان بخشودگی 100 درصدی جرائم فراهم شده است. این درصد برای بدهی‌های سال 1402 معادل 95 درصد و برای سال 1401 برابر با 85 درصد تعیین شده است. همچنین برای بدهی‌های سال 1400 سقف بخشودگی 75 درصد و برای سال 1399 و سال‌های پیش از آن، 65 درصد خواهد بود.
عوامل کاهنده درصد بخشودگی برای تشویق مؤدیان
ضوابط جدید، عواملی را برای کاهش درصد بخشودگی در نظر گرفته‌اند تا مؤدیان را به پرداخت سریع‌تر بدهی تشویق کنند. طبق این مقررات، به ازای هر مرحله ورود به فرآیندهای دادرسی مالیاتی، 5 درصد از سقف بخشودگی قابل اعمال کاسته می‌شود. علاوه بر این، اگر پرداخت بدهی بیش از 1 ماه پس از ابلاغ برگ اجرایی صورت گیرد، این تأخیر موجب کاهش 10 درصدی دیگر از سقف بخشودگی خواهد شد.
شروط اصلی برای بهره‌مندی از تسهیلات بخشودگی
بهره‌مندی از تسهیلات این دستورالعمل، منوط به پرداخت کامل اصل بدهی و همچنین تسویه تمام جرائم غیرقابل بخشش است. در صورتی که مؤدی درخواست تقسیط بدهی خود را داشته باشد، باید اقساط به صورت متناسب با اصل بدهی و جرائم پرداخت شود. عدم پرداخت به موقع هر یک از اقساط می‌تواند منجر به لغو بخشودگی اعطا شده برای باقیمانده بدهی مؤدی گردد.
تعیین سقف و شرایط ویژه برای بخشودگی جرائم
دستورالعمل جدید سقف مشخصی را برای میزان بخشودگی تعیین کرده است که مدیران مالیاتی مجاز به اعمال آن هستند. حداکثر مبلغ بخشودگی برای مؤدیان حقیقی تا سقف 1 میلیارد ریال (معادل 100 میلیون تومان) در نظر گرفته شده است. این سقف برای شرکت‌ها و سایر اشخاص حقوقی تا 3 میلیارد ریال (معادل 300 میلیون تومان) تعیین شده است. همچنین برای مؤدیانی که به دلیل جرائم موضوع تبصره 2 ماده 274 قانون علیه آن‌ها اعلام جرم شده، در صورت احراز حسن نیت، امکان استفاده از بخشودگی وجود دارد.
***
ابلاغ دستورالعمل جدید بخشودگی جرائم مالیاتی، یک سیاست دو وجهی از سوی سازمان امور مالیاتی است. از یک سو، با ارائه تسهیلات پلکانی و تشویقی، به دنبال افزایش نرخ وصول مطالبات معوق و بهبود نقدینگی دولت است. از سوی دیگر، این اقدام به عنوان ابزاری حمایتی برای کسب‌وکارهایی عمل می‌کند که با چالش نقدینگی مواجه هستند. تعیین سقف بخشودگی و مرتبط کردن آن با زمان پرداخت، مؤدیان را به سمت شفافیت و خوش‌حسابی هدایت می‌کند. این سیاست می‌تواند ضمن کاهش حجم پرونده‌های مالیاتی، به بهبود فضای کسب‌وکار و تقویت اعتماد متقابل میان نظام مالیاتی و فعالان اقتصادی کمک نماید.